Rola pacjenta w profilaktyce nadciśnienia
Czas czytania: około 5 minut
Dr Serge Kownator
Dr Serge Kownator jest szefem ośrodka kardiologicznego „Coeur de Lorraine” w Thionville we Francji i specjalistą w dziedzinie kardiologii i chorób naczyniowych. Jest członkiem Francuskiego Towarzystwa Kardiologicznego i byłym członkiem Komitetu Programowego Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Wniósł znaczący wkład w wytyczne ESC na lata 2011 i 2017 dotyczące chorób tętnic obwodowych i regularnie przemawia na międzynarodowych kongresach, którym często przewodniczy.
W tym artykule
Nowe zasady w leczeniu nadciśnienia
Domowy i ambulatoryjny pomiar ciśnienia krwi
Zaawansowane metody w mierzeniu ciśnienia krwi
Zalety smartwachy w monitorowaniu nadciśnienia
Wnioski
Nowe zasady w leczeniu nadciśnienia
Najnowsze rekomendacje Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego [2] definiują nadciśnienie, jeśli wartości przekraczają 140/90 mmHg. Ciśnienie skurczowe powyżej 120 mmHg zwiększa ryzyko chorób wieńcowych. Nowa kategoria pacjentów wyróżnia dwie dodatkowe grupy z podziałem na:
• Ciśnienie skurczowe pomiędzy 120 a 139 mmHg
• Ciśnienie rozkurczowe pomiędzy 70 a 89 mmHg
Powyższa grupa ma wysokie ryzyko zachorowania na nadciśnienie i zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych i powinna być leczona przede wszystkim poprzez zmianę nawyków. Terapia lekowa ma sens, jeśli ryzyko jest wysokie. Główne założenie to utrzymanie ciśnienia skurczowego krwi pomiędzy 120 a 129 mmHg. Powyższe limity mają zastosowanie podczas mierzenia ciśnienia krwi w trakcie konsultacji lekarskiej.
Dobrze wiedzieć:
Ciśnienie skurczowe: To wyższa wartość w pomiarze ciśnienia krwi i wskazuje ciśnienie w tętnicach, gdy serce się kurczy i pompuje krew do organizmu – jest to ważny wskaźnik zdrowia serca.
Ciśnienie rozkurczowe: To niższa wartość w pomiarze ciśnienia krwi i wskazuje ciśnienie w tętnicach, gdy serce się rozluźnia i napełnia krwią – jest to istotne dla oceny elastyczności naczyń krwionośnych.
Poniższe propozycje w zmianie nawyków pozwalają naturalnie obniżyć ciśnienie krwi i zredukować ryzyko zachorowań:
• Dieta: Zwiększ spożycie owoców, warzyw, produktów pełnoziarnistych i niskotłuszczowych; redukuj sól i tłuszcze nasycone w spożywanych posiłkach.
• Monitorowanie wagi: Każdy zgubiony kilogram może obniżyć ciśnienie krwi.
• Regularne ćwiczenia: Co najmniej 150 minut umiarkowanej aktywności fizycznej tygodniowo, jak szybki marsz, jazda na rowerze czy pływanie.
• Zarządzanie stresem: Korzystaj z technik takich jak ćwiczenia relaksacyjne, medytacja lub joga, by redukować stres.
• Regularne pomiary ciśnienia krwi: Monitoruj ciśnienie w domu, aby obserwować efekty zmian stylu życia i w razie potrzeby je dostosować.
Domowy i ambulatoryjny pomiar ciśnienia krwi
Pomiar ciśnienia krwi w gabinecie lekarskim często jest jedynie kroplą w morzu diagnostyki i może być niemiarodajny przez stres i inne czynniki zewnętrzne. Dlatego samodzielny pomiar oraz ambulatoryjne monitorowanie ciśnienia krwi stają się coraz ważniejsze, a rola pacjenta jest kluczowa w lepszej profilaktyce i spersonalizowanym planie leczenia.
• Podwyższone ciśnienie krwi: Wartości między 120–134 mmHg (skurczowe) i 70–84 mmHg (rozkurczowe) są uznawane za podwyższone. Wysokie ciśnienie krwi zaczyna się od wartości 135 mmHg (skurczowe) lub 85 mmHg (rozkurczowe).
• Domowy pomiar: Szczególnie przydatny do uzyskania dokładniejszych danych.
• Ambulatoryjny pomiar ciśnienia krwi (ABPM): Pomaga wykryć ukryte lub nocne nadciśnienie i uwzględnia średnie wartości dzienne oraz nocne.
Niemniej, te metody mają również swoje wady, takie jak np. niewygoda związana z monitorowaniem ABPM w nocy.
Zaawansowane metody w mierzeniu ciśnienia krwi
W przeciwieństwie do innych urządzeń, które działają bez mankietu, część smartwatchy wykorzystuje metodę opartą na ciśnieniu, podobną do technologii stosowanej w konwencjonalnych nadgarstkowych ciśnieniomierzach. Używają one opaski z nadmuchiwanym woreczkiem, który jest aktywowany przez miniaturową pompkę wbudowaną w zegarek.
Umożliwiają one zarówno klasyczne samodzielne pomiary, jak i zautomatyzowane pomiary w trybie ambulatoryjnym, które można dostsowować do indywidualnych potrzeb. Alarm informuje o zaplanowanym czasie pomiaru ciśnienia, przy czym pomiar odbywa się ręcznie lub automatycznie w trybie czuwania, lub podczas snu.
„Smartwatche wyglądają nie tylko nowocześnie, ale przede wszystkim oferują nowy sposób pomiaru ciśnienia krwi, wprowadzając zautomatyzowany pomiar ambulatoryjny, który można zaprogramować na różne okresy czasu, w zależności od potrzeb pacjenta. Można powiedzieć, że jest to "spersonalizowany" pomiar ciśnienia krwi.”
Zalety smartwachy w monitorowaniu nadciśnienia
Wraz z rozwojem technologicznym przetestowano różne typy smartwatchy, które mogą mierzyć ciśnienie krwi i zaliczane są do metod przełomowych w przyszłościowej diagnostyce [3]. Wyniki oczywiście były bardzo różne, dlatego te urządzenia wciąż są testowane pod kątem dokładności [3,4,5]. Smartwatche te często wykorzystują metodę, która używa czujnika światła do pomiaru przepływu krwi przez naczynia krwionośne. Smartwatche z mankietami wypełniają tę techniczną lukę dzięki praktycznym funkcjom, które mogą być przydatne dla osób z nadciśnieniem i dla tych regularnie monitorujących ciśnienie krwi. Szczególnie pomocna jest możliwość automatycznego pomiaru ciśnienia krwi przez cały cykl dobowy.
• Zautomatyzowane pomiary: Umożliwiają dostosowanie do cyklu dobowego, a urządzenie nie jest uciążliwe do noszenia, ponieważ nacisk jest prawie niewyczuwalny podczas snu.
• Funkcja alarmu: Powiadamia o zaplanowanych pomiarach, które są wykonywane ręcznie lub automatycznie w zależności od potrzeb.
• Kompleksowe dane: Uwzględniają codzienne trudności, takie jak stres czy wysiłek fizyczny.
Ta forma pomiaru jest szczególnie użyteczna, ponieważ nadciśnienie często przebiega bezobjawowo, a codzienne czynniki, takie jak stres, mogą być od razu mierzone i brane pod uwagę w trakcie diagnozy. Smartwatche nie zastępują monitorowania medycznego, jedynie oferują cenne podejście do wczesnego wykrywania nieprawidłości w stanie zdrowia. Z drugiej strony, w wielu przypadkach pewne objawy przypisuje się epizodom nadciśnienia, choć brak na to dowodów. Ambulatoryjny pomiar ciśnienia krwi (ABPM), to automatyczny 24-godzinny pomiar, który może potwierdzić lub obalić przedwczesną diagnozę związaną z owymi epizodami.
Epizody nadciśnienia: Nagłe, przerywane skoki ciśnienia krwi powyżej normalnych wartości.
• Objawy: Bóle głowy, nudności, kołatanie serca.
• Przyczyny: Stres, niektóre pokarmy, leki albo czynniki trigerujące.
• Ryzyko: Zwiększone ryzyko chorób sercowo- naczyniowych bądź częstszych epizdodów nadciśnienia.
Wnioski
Smartwatche to nowy innowacyjny sposób w zarządzaniu i monitorowaniu własnego zdrowia. Poprzez dokładny pomiar i analizę odczytów z pomiarów ciśnienia krwi, różne formy nadciśnienia mogą być szybciej wykryte, pozwalając na spersonalizowane i precyzyjniejsze leczenie. Dodatkowo, smartwatche pozwalają pacjentom na większe zaangażowanie w profilaktykę i dbaniu o własne zdrowie. Mogą oni aktywnie uczestniczyć w pomiarach ciśnienia, zrozumieć swoje nawyki i - ewentualnie - je zmienić, a także obserwować zmiany zachodzące w ich organizmie. To znaczący progres w długoterminowym leczeniu i profilaktyce nadciśnienia, będącego obecnie problemem cywilizacyjnym na całym świecie.
Wszystkie dane służą wyłącznie jako odniesienie i nie powinny być wykorzystywane jako podstawa do diagnozy lub leczenia. Wszystkie wątpliwości powinny być skonsultowane z lekarzem.
Referencje:
- 1. Vardas, Timmis, Aboyans et al. (2024): Cardiovascular Realities 2024
- 2. McEvoy, McCarthy, RM et al. (2024): 2024 ESC Guidelines for the management of elevated blood pressure and hypertension.
- 3. Stergiou, Mukkamala, Avolio et al.(2022): Cuffless blood pressure measuring devices: review and statement by the European Society of Hypertension working group on blood pressure monitoring and cardiovascular variability.
- 4. Stergiou, Avolio, Palatini et al. (2023): European Society of Hypertension recommendations for the validation of cuffless blood pressure measuring devices: European Society of Hypertension Working Group on Blood Pressure Monitoring and Cardiovascular Variability
- 5. Lunardi, Muhammad, Shahzad et al. (2023): Performance of wearable watch-type home blood pressure measurement devices in a real-world clinical sample
Administrator
Skopiowany